صنعت چاپ اصلاحات و مراحل چاپی بسیار گسترده‌ای دارد که لیتوگرافی یکی از این مراحل است. لیتوگرافی مرحله خاصی است که با کمک آن می‌شود بر روی متریال کاغذ چاپ صورت گیرد. چاپ یعنی دیدن تصاویر، نوشته‌ها بر روی انواع متریال‌های مختلف.
سخت‌ترین و با اهمیت‌ترین مرحله چاپ افست متعلق به لیتوگرافی است. بعد از اتمام طراحی فایل‌ها دلخواه، لیتوگرافی، طی فرآینده‌های خاص آن را به صفحات فلزی (زینک) مخصوص تبدیل می‌کند. هر آنچه که بخواهید بر روی کاغذ چاپ کنید باید به این صفحات مخصوص منتقل شود. لیتوگرافی به دلیل کاربردی بودن و سخت بودن آن به صنعت چاپ مادر معروف است. فرآیند لیتوگرافی هنگامی کاربرد دارد که چاپ مورد نظر با دستگاه افست باشد.
برای اینکه لیتوگرافی تولید شود باید یک مراحلی را طی کند که شامل:
• ایجاد فایل CMYK، این کلمه Cmyk در صنعت چاپ به معنی ترکیب رنگ استاندارد است. چهار رنگ آبی، قرمز، زرد و سیاه رنگ‌های استاندار به حساب می‌آیند. برای بازآفرینی تصاویر، فایل اولیه باید به این چهار رنگ استاندارد تقسیم شود. در مرحله بعد این فایل‌های رنگی به صورت مجزا به صفحات فلزی منتقل می‌شوند.
• خوب فایل‌های رنگی تولید شدند در این مرحله با نوعی پلیمر خاص روی صفحات فلزی این فایل‌ها چاپ می‌شوند.
• صفحات فلزی یک خاصیت ویژه دارند، جوهر را دفع می‌کنند به هیچ عنوان جوهر بر روی این متریال نمی‌تواند قرار بگیرد. اما آن قسمتی از صفحات که مواد پلیمری دارد خاصیت جذب جوهر را دارد. این دو فاکتور بسیار مهم و حساس اساس لیتوگرافی و چاپ افست است.
• جنس مواد پلیمری که بر روی زینک قرار می‌گیرد به نور فرابنفش حساس است و با قرار گرفتن در این شرایط تبخیر می‌شوند. بعد از اینکه بر روی صفحات فلزی پلیمر منتقل شد آن را در محفظه‌ای قرار می‌دهند تا نور ببیند تا عملیات تبخیر صورت بگیرد و بخش‌های از زینک که پلیمر آن نور ندیده است تبخیر نمی‌شود و مواد پلیمری آن باقی می‌ماند. بعد از طی شدن مراحل تبخیر، زینک را با مشتقات آمونیاک شستشو می‌دهند این مرحله برای آن است که بخش‌های نور دیده کامل تمیز شود و مواد پلیمری بر روی آن قرار نگیرد. این مراحل را لیتوگرافی می‌گویند.
لیتوگرافی یعنی افست پس نیازی است که بدانید چاپ افست چیست و لیتوگرافی کجای کار قرار گرفته است. افست چاپی مقرون به صرفه و رایج است. هر آنچه که با این دستگاه چاپ شود باید بر روی صفحه‌ای فلزی طرح آن طراحی شود که لیتوگرافی مسئولیت این کار را بر عهده دارد. پس اگر مرحله لیتوگرافی نباشد چاپ افست هم در کار نیست. صفحه فلزی که زینک نام دارد طی فرآیند لیتوگرافی بخش‌های که قرار است با جوهر چاپ شود را برای زینک می‌سازد و سایر مراحل چاپ بر روی دستگاه توسط اپراتور آن تنظیم می‌شود. یکی از مهم‌ترین دلایلی که چاپ افست برای تیراژهای پایین مناسب نیست وقت‌گیر بودن مراحل لیتوگرافی است.
تکنولوژی صنعت لیتوگرافی را بدون تغییر نگذاشته است به علت زمان‌بر و سخت بودن مراحل ساخت لیتوگرافی، تولید کنندگان تجهیزات و دستگاه‌های خاص‌تری را طراحی کرده‌اند تا این فرآیند را بهبود ببخشد. نام یکی از این دستگاه‌ها پلیت‌ستر است این دستگاه شرایطی را فراهم ساخته است که مرحله اولیه لیتوگرافی که ساخت فایل‌های تفکیک شده رنگی است را احتیاج نیست کاربر انجام دهد، این دستگاه قابلیت این را دارد که بدون در اختیار داشتن تلق‌های رنگی زینک را بسازد. دستگاه پلیت‌سنتر خیلی راحت و آسان تصویر و محتوای چاپی را از طریق کامپیوتر دریافت می‌کند و با سرعت مطلوبی زینک آماده را از دستگاه تحویل می‌گیرید. ماهیت و کاربرد زینک لیتوگرافی قدیمی با روش جدید تفاوتی ندارد تنها تفاوت در روش تولید زینک است.
بروز‌ترین تجهیزات چاپی در مجموعه چاپ کهن موجود است. کیفیت عالی، کم‌ترین زمان تحویل سفارشات، مقرون به صرفه بودن از خصوصیات محصولاتی است که به چاپ کهن سفارش می‌دهید.
نظر شما درباره لیتوگرافی چیست و چه کاربردی دارد؟ چیست؟