صفحه آرایی چیست؟ چرا باید صفحه آرایی انجام شود؟ نکاتی که باید هنگام صفحه آرایی رعایت شوند چیست؟ و هر آنچه که در مورد صفحه‌آرایی و مربوط به آن است را در این مقاله بخوانید.
صفحه آرایی که در زبان انگلیسی با عبارت گوناگونی مانند: Page layout، Book Design، Layouts in Book Design و... شناخته می‌شود. در صنعت چاپ خلاصه شده و وقتی شما کتاب، مجله، روزنامه و... را که باز می‌کنید قبل از اینکه شروع به خواندن کنید نظم و زیبای نوشته را می‌بینید. صفحه آرایی یعنی رعایت استاندارد‌های متن، تصاویر، فونت و بسیاری موارد دیگر.
دیگر صفحه آرایی یعنی هنر انتخاب موارد متعددی مانند نوع فونت، فاصله بین کلمات، سایز فونت، فاصله بین خطوط، میزان حاشیه، طرح‌ها و عکس‌های بین متن و موارد دیگری از این دست که کار را برای انتشار آماده می‌کند گفته می‌شود که یک هنر برای زیبا سازی کتاب و دیگر آثار چاپی است. شاید کمتر کسی به این حرفه به چشم یک هنر نگاه کند اما باید بپذیریم که زیبا سازی کتاب، مجله و... به گونه‌‌ای که مخاطب را به خود جلب کند یک هنر است.
اگر بخواهیم به تاریخچه صفحه آرایی بپردازیم باید به نخستین دوران چاپ مراجعه کنیم. صفحه آرایی از ابتدای به وجود آمدن صنعت چاپ و چاپ کتاب وجود داشته است در ابتدا حروف چینان به صورت دستی این کار را انجام داده و بر عهده داشتند اما با گذشت زمان و پیشرفت علم و تکنولوژی این کار بر عهده نرم افزارها و متخصصان استفاده از نرم افزارها است.
نرم افزارهای زیادی برای صفحه آرایی طراحی شده است که دو تا از بهترین نرم افزارهای آن‌ها عبارت است از:
• Adobe Indesign: این نرم افزار یکی از مهم‌ترین نرم افزارهای صفحه آرایی است که دارای امکانات فراوانی است و دست طراحان برای کار با این نرم افزار بسیار باز است.
• Microsoft Publisher : نرم افزار دیگر Microsoft Publisher است که با ظهور و انتشار نرم افزار Adobe Indesign دیگر به مانند سابق طرفدار ندارد و جایگاه خود را در بین بسیاری از طراحان و متخصص‌های صفحه آرایی جایگاه خود را از دست داده است.
• Microsoft word : دارای امکانات ساده‌تری نسبت به ایندیزاین می‌باشد که برای افراد تازه‌کار بسیار مناسب است. اما برای صفحه‌آرایی بصور حرفه‌ای مناسب نیست.
برای جواب به این سوال که چرا صفحه آرایی مهم است، لحظه‌ای باید این موضوع فکر کنید که اگر ساختار کتاب، مجله و... آن‌طوری که باید باشد، نباشد چه می‌شود. مسلما صفحه‌ی کتاب بدون اینکه خوانده شود بسته می‌شود چون واقعا بهم ریختگی و عدم هماهنگی طراحی اذیت کننده است، تصور کنید کتابی را که برای کودک چاپ می‌شود، دارای صفحه آرایی مناسب نباشد مثلا در صفحه آرایی به جای رنگ‌های شاد برای کودکان از رنگ تیره استفاده شود یا فونت مناسب انتخاب نشده باشد. نتیجه این ناهماهنگی عدم توجه به کتاب و ضرر اقتصادی به ناشر و نویسنده می‌شود. همه این موارد بیانگر اهمیت صفحه آرایی در صنعت چاپ است.
برای این که صفحه آرایی به درستی انجام شود و خروجی کار مورد قبول باشد باید به برخی از نکات توجه کرد در ادامه این نکات را بیان خواهیم کرد:
اولین و مهم‌ترین قسمت در صفحه آرایی توجه به سن مخاطب است، طراح یا همان صفحه ارا باید با توجه به سن مخاطب بقیه عوامل مانند فونت، سایز فونت، فاصله و... را مشخص کند.
در هنگام صفحه آرایی باید علاوه بر سن به جنسیت مخاطب نیز توجه کرد. زیرا برخی از مجلات و کتاب‌ها تنها برای آقایان یا بانوان طراحی شده است. در نتیجه توجه به این امر بسیار ضروری است.
متناسب با نوع مجله یا کاتالوگ که برای کدام قشر طراحی و تولید می‌شود نوع صفحه آرایی نیز متفاوت است. برای مثال یک مجله کالاهای لوکس داری صفحه آرایی بسیار متفاوتی با یک مجله یا کاتالوگ کالای پر مصرف است.
انتخاب فونت و قلمی که خوانا باشد و متناسب با مخاطب بسیار اهمیت دارد. استفاده از فونت شکسته برای کتاب داستان و یا رمان به معنی ناخوانا بودن مطلب برای مخاطب است در نتیجه انتخاب مناسب بسیار مهم است. در کنار نوع فونت سایز آن نیز بسیار مهم است. سایز مورد استفاده نباید بسیار ریز و یا بسیار درشت باشد و همچنین باید متناسب با فونت انتخاب شود.
یکی از اصلاحات مورد استفاده در زمینه صفحه آرایی ترکیب بندی است. ترکیب بندی در واقع به همان قرار گرفتن تک تک اجرا در کنار هم و به وجود آوردن یک کل گفته می‌شود. زمانی که در یک صفحه متن، تصویر، نوع فونت و دیگر عوامل در محل درست قرار داشته باشند و توازن بین تمام اجزای آن صفحه وجود داشته باشد ترکیب بندی به درستی انجام شده است. در نتیجه شخصی که در زمینه صفحه آرایی فعالیت می‌کند باید اطلاعات کلفی در زمینه ترکیب بندی داشته باشد و اصول آن را بداند.
فضای سفید یا منفی در صفحه آرایی
فضای منفی یا سفید در بسیاری از کارهای طراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد که به فضای خالی و سفیدی که در یک طرح و یا یک صفحه وجود دارد گفته می‌شود. حال این سوال مطرح می‌شود که چرا باید فضای سفید وجود داشته باشد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که فضای سفید برای محقق شدن مواردی مثل استراحت خواننده، کمک به ایجاد تمرکز در خواننده، کمک به ترکیب بندی و... مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع موارد متعددی مانند سرفصل‌ها بولت‌ها و مواردی از این دست جز فضای سفید به شمار می‌روند.
یکی از موارد بسیار پرکاربرد در صفحه آرایی استفاده از عناصر فرمی یا همان اشکال هندسی و غیر هندسی است. این عناصر کمک قابل توجه به ترکیب بندی کرده و به درک بهتر مخاطب کمک می‌کند. این عناصر عموما به صورت واحد یا به صورت زیر نقش با تکرار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
برای اینکه یک کتاب چاپ شود مراحل مختلفی را طی می‌کند. یکی از این مراحل صفحه آرایی است که به زیبایی کتاب بسیار کمک می‌کند. در این مطلب به طور کامل در مورد صفحه آرایی صحبت کردیم. اگر به دنبال چاپ کتاب خود هستید می‌توانید به مجتمع چاپ کهن مراجعه کنید. این مجتمع با در اختیار داشتن افراد متخصص در زمینه صفحه آرایی در کنار شماست تا کتابی متفاوت و جذاب برای مخاطب را چاپ کنید.
نظر شما درباره صفحه آرایی چیست و چرا اهمیت دارد؟ چیست؟