چاپ ترافارد که با نام چاپ استنسیل نیز شناخته می‌شود، یکی از قدیمی‌ترین و ساده‌ترین روش‌های چاپ به شمار می‌رود. در سال‌های گذشته این نوع چاپ به صورت دستی انجام می‌شد اما اخیرا دستگاه‌های متعددی با قابلیت انجام چاپ ترافارد طراحی و در بازار عرضه شده‌اند. در این مطلب به سوال چاپ ترافارد چیست پاسخ می‌دهیم و سپس به مزایا و معایب و ویژگی‌های این نوع از چاپ می‌پردازیم. پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
چاپ ترافارد به عنوان چاپ شابلونی یا استنسیل نیز شناخته می‌شود. همان‌طور که اشاره کردیم، این روش یکی از قدیمی‌ترین و ساده‌ترین روش‌های چاپ است که برای انتقال طرح یا تصویر روی سطوح مختلف به کار می‌رود. در این روش، از شابلونی که طرح مورد نظر روی آن بریده شده است استفاده می‌شود. این شابلون به عنوان قالب عمل و رنگ تنها از قسمت‌های بریده‌شده عبور می‌کند و به سطح مورد نظر منتقل می‌شود. چاپ ترافارد به دلیل ساده بودن روش اجرا و امکان چاپ روی انواع سطوح (مانند پارچه، چوب، شیشه و فلز) به ویژه در صنعت طراحی و هنرهای دستی محبوبیت زیادی دارد.
در چاپ ترافارد، ابتدا شابلون مورد نظر آماده می‌شود که می‌تواند از موادی مانند کاغذ، پلاستیک یا ورقه‌های فلزی ساخته شده باشد. در مرحله بعد، طرح مورد نظر با استفاده از تیغ یا ابزارهای برش روی شابلون بریده می‌شود. سپس شابلون را روی سطح مورد نظر قرار داده و رنگ را با استفاده از قلم‌مو یا اسپری از روی شابلون عبور می‌دهند. با برداشتن شابلون، طرح مورد نظر روی سطح چاپ می‌شود.
چاپ ترافارد هم مانند سایر روش‌های چاپ، مزایا و معایبی دارد که در ادامه به معرفی مهم‌ترین آن‌ها می‌پردازیم.
از جمله مهم‌ترین مزایای این نوع چاپ می‌توان به موراد زیر اشاره کرد:
سادگی و سرعت: روش چاپ ترافارد بسیار ساده است و نیازی به تجهیزات پیچیده ندارد.
انعطاف‌پذیری: می‌توان آن را روی انواع سطوح مانند کاغذ، پارچه، چوب و فلز اجرا کرد.
هزینه پایین: هزینه ساخت شابلون و ابزارهای مورد نیاز در این روش، نسبت به سایر روش‌های چاپ کمتر است.
مهم‌ترین معایب چاپ ترافارد که باید با آن‌ها آشنایی داشته باشید به شرح زیر هستند:
محدودیت در جزئیات: این روش برای طرح‌های با جزئیات پیچیده مناسب نیست و برای طرح‌های ساده‌تر بهتر عمل می‌کند.
کیفیت کمتر: در مقایسه با روش‌های پیشرفته‌تر، چاپ ترافارد ممکن است کیفیت پایین‌تری داشته باشد.
محدودیت در تعداد رنگ‌ها: اجرای چندین رنگ در چاپ ترافارد پیچیده است و معمولا برای طرح‌های تک‌رنگ به کار می‌رود.
چاپ ترافارد کاربردهای گسترده‌ای دارد و به دلیل انعطاف‌پذیری آن، در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ از جمله:
هنرهای دستی: برای ایجاد طرح‌های هنری روی دیوار، بوم نقاشی، پارچه و چوب استفاده می‌شود.
صنعت تبلیغات: برای چاپ بنر، پوستر و طرح‌های تبلیغاتی ساده کاربرد دارد.
طراحی پوشاک: از چاپ ترافارد برای چاپ طرح‌های ساده روی تیشرت‌ها، کلاه‌ها و سایر لباس‌ها استفاده می‌شود.
صنایع دستی و دکوراسیون داخلی: برای تزیین اشیا، مبلمان و وسایل دکوری می‌توان از چاپ ترافارد استفاده کرد.
این نوع از چاپ به دلیل ویژگی‌هایی که دارد مورد استفاده طیف گسترده‌ای از چاپخانه ها قرار گرفته است. موارد زیر تنها شماری از اصلی‌ترین ویژگی‌های این نوع از چاپ به شمار می‌روند:
دوام و ماندگاری: چاپ ترافارد در سطوح مقاوم مانند چوب و فلز، دوام بالایی دارد.
سادگی در اجرا: به دلیل استفاده از شابلون و ابزارهای ساده، حتی برای افراد مبتدی نیز مناسب است.
تنوع در طراحی: به سادگی می‌توان با تغییر شابلون، طرح‌های متنوعی ایجاد کرد.
قابلیت شخصی‌سازی: این روش امکان چاپ طرح‌های سفارشی و اختصاصی را فراهم می‌کند.
۱در ادامه به مقایسه چاپ ترافارد با روش‌های چاپ سیلک‌اسکرین، دیجیتال و افست می‌پردازیم.
چاپ ترافارد و سیلک‌اسکرین شباهت‌های زیادی دارند؛ به عنوان مثال هر دو از شابلون استفاده می‌کنند. با این حال در چاپ سیلک‌اسکرین، پارچه یا توری مخصوصی به عنوان شابلون مورد استفاده قرار می‌گیرد و این امر باعث می‌شود که امکان چاپ طرح‌های پیچیده‌تر فراهم شود.
چاپ دیجیتال نیاز به تجهیزات پیچیده‌تری دارد و امکان چاپ تصاویر با کیفیت بالا و جزئیات دقیق را فراهم می‌کند؛ در حالی که چاپ ترافارد تنها برای طرح‌های ساده‌تر و فاقد جزئیات ریز مناسب است.
چاپ افست بیشتر برای تیراژ بالا و چاپ صنعتی استفاده می‌شود و کیفیت رنگ و دقت بالاتری دارد. چاپ ترافارد بیشتر برای چاپ با تعداد کم و طرح‌های ساده کاربرد دارد.
در صورت تمایل برای مقایسه چاپ دیجیتال با افست، به مقاله «مزایای چاپ دیجیتال نسبت به چاپ افست» مراجعه کنید.
برای انجام چاپ به روش ترافارد باید مراحل زیر را طی کنید:
انتخاب طرح: ابتدا طرح مورد نظر را انتخاب و آماده کنید. توجه کنید طرح باید ساده باشد تا به راحتی برش داده شود.
ایجاد شابلون: طرح را روی موادی مانند کاغذ مقاوم، پلاستیک یا ورق فلزی انتقال دهید و قسمت‌های مربوط به طرح را با تیغ یا ابزارهای برش، ببرید.
آماده‌سازی سطح: سطح مورد نظر را تمیز و آماده کنید تا رنگ به خوبی جذب شود.
قرار دادن شابلون: شابلون را روی سطح قرار دهید و با استفاده از چسب یا ابزارهای کمکی آن را ثابت کنید.
اعمال رنگ: با استفاده از قلم‌مو، غلتک یا اسپری رنگ، رنگ را روی شابلون بکشید تا طرح روی سطح منتقل شود.
برداشتن شابلون: شابلون را به دقت بردارید تا طرح بدون خطا روی سطح باقی بماند.
خشک کردن و تثبیت رنگ: به محصول نهایی زمان دهید تا طرح روی آن کاملا خشک شود. توجه کنید که مدت زمان لازم برای خشک شدن طرح با توجه به ابعاد، جنس زمینه چاپ و… متفاوت است.
ابزار مورد نیاز شما برای چاپ ترافارد به ترتیب زیر هستند:
شابلون: شابلون شما می‌تواند از جنس کاغذ مقاوم، پلاستیک یا ورق فلزی باشد.
ابزار برش: مانند تیغ یا قیچی که برای برش طرح روی شابلون استفاده می‌شود.
رنگ: رنگ‌های مختلف که با توجه به نوع سطح مورد نظر (رنگ اکریلیک، اسپری رنگ و…) انتخاب و خریداری می‌شوند.
قلم‌مو یا غلتک: برای پخش رنگ روی شابلون استفاده می‌شود.
چسب کاغذی یا نوار چسب: برای ثابت کردن شابلون روی سطح به کار می‌رود.
سطح چاپ: هر سطحی که برای چاپ انتخاب شده باشد، مانند کاغذ، پارچه، چوب، یا شیشه است.
نتیجه‌گیری
در این مطلب تلاش کردیم به پرسش چاپ ترافارد چیست پاسخ دهیم. همچنین عنوان کردیم که چاپ ترافارد به دلیل سادگی و انعطاف‌پذیری آن در زمینه‌های متنوعی از جمله هنر، تبلیغات و طراحی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش چاپ به ویژه برای طرح‌های ساده و با تعداد محدود به کار می‌رود و به طراحان کمک می‌کند تا با هزینه‌ای کم، طرح‌های خلاقانه و منحصربه‌فردی را خلق کنند.
نظر شما درباره چاپ ترافارد چیست؟ (همه چیز درباره چاپ استنسیل یا ترافارد) چیست؟