هر صنعتی اصلاحات مخصوص به خود را دارد و فقط افرادی که در آن حوزه فعالیت می‌کنند به آن‌ها آشنا هستند. کلیشه چاپ خوب مشخص است مربوط به صنعت چاپ می‌شود و نام اختصاری یکی از مراحل چاپ را بیان می‌کند. اگر در این حوزه تازه وارد شده‌اید باید با تمام اصلاحات چاپ آشنا شوید تا دچار سردرگمی نشوید.
کلیشه چاپ چیست، یکی از مباحث کاربردی و اولیه حوزه چاپ به حساب می‌آید. کلیشه چاپ یکی از قدیمی‌ترین روش‌های چاپ بوده، با ورود این ابزار تحولات گسترده‌ای در این صنعت ایجاد شده است. کلیشه چاپ به صفحه‌ی اطلاق می‌شود که در چاپ لترپرس و سایر چاپ‌های پرسرعت از آن استفاده می‌شود. معنی کلیشه چاپ کپی دقیق از اصل است یعنی آن چیز را عینا در همه‌ی صفحات چاپ شده مشاهده می‌کنید. بر روی سفره، بسته‌بندی مواد غذایی، کارتن، پارچه، جعبه و... عینا تکرار می‌شود.
زمانی که یک قطعه دارای تنوع در متریال ساخت باشد یعنی در آن صنعت پرکاربرد است. کلیشه چاپ در گذشته از جنس فلز ساخته می‌شد اما امروزه به سبب پیشرفت تکنولوژی و به‌روز شدن دستگاه‌ها و صد البته پرکاربرد بودن این قطعه انواع پلاستیکی و ژلاتینی کلیشه چاپ ساخته می‌شود. ساخت کلیشه‌های چاپ فلزی در گذشته زمان‌بر بود و هزینه بیشتری برای ساخت آن‌ها صرف می‌شد، اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی ساخت این وسیله با سرعت مطلوبی انجام می‌شود و در حال حاضر مدل ژلاتینی کاربرد بیشتری دارد.
کلیشه چاپ یک ورق انعطاف‌پذیر است، شکل ظاهری آن به صورت یک قالب بوده که طرح مورد نظر بر روی سطوح آن شکل گرفته است، این متریال دارای مزیت‌های است که شامل:
• سرعت کلیشه چاپ بسیار بالا و کارآمد است.
• ساخت کلیشه چاپ هزینه بردار نیست.
• با این متریال رنگ‌های مختلفی را بر روی لایه‌های متخلخل، صاف و صیقلی می‌توان چاپ کرد.
• رنگ‌های چاپ شده با کلیشه واضح دیده می‌شوند و نیاز نیست مانند چاپ‌های دیگر از چندین رنگ استفاده شود تا به وضوح مورد نظر برسد.
• جوهر به سرعت خشک شده و نیاز به زمان ندارد. و این موضوع باعث می‌شود که چندین رنگ در فاصله کم روی سطح مورد نظر نقش ببندد. این‌ها مواردی هستند که در صنعت چاپ بسیار با اهمیت است
• علاوه بر اینکه سرعت کار با کلیشه چاپ بالا است چاپی که انجام می‌شود رنگ‌های آن ثبات و با دوام هستند.
• با کلیشه چاپ به هیچ عنوان طرح‌های ایجاد شده تفاوت ندارند از آغاز تا پایان هر لایه شبیه همان طرح اول است. لایه اول با لایه آخر چاپ کاملا منطبق است.
• کاربرد کلیشه چاپ بسیار گسترده است.
• در وقت و هزینه با این متریال در صنعت چاپ صرفه‌جویی چشم‌گیری رخ داده است.
• جوهرهای که برای کلیشه چاپ ساخته می‌شود بر پایه آب است و هیچ گونه ماده سمی و مضری برای طبیعت و انسان‌ها ندارند.
• کلیشه چاپ سبک است و وزن خاصی ندارد به همین جهت ذخیره‌سازی و توزیع آن آسان است.
دستگاه کلیشه چاپ
برای اینکه چاپ با کلیشه انجام شود دستگاه مخصوص به خودش باید باشد. دو نوع دستگاه چاپ کلیشه در اکثر مجموعه‌های چاپی وجود دارد که عبارت است از:
• زمانی که نیاز است از کلیشه ژلاتینی استفاده شود دستگاه مخصوص به آن غلتکی است و قالب‌های ژلاتینی بسیار انعطاف‌پذیر هستند.
• در برخی شرایط نمی‌شود دستگاه به صورت خودکار به امور کلیشه چاپ رسیدگی کند و کاربرد آن دستی است و رنگ با کمک دست روی سطح مورد نظر انتقال پیدا می‌کند. این دستگاه از چارچوب، توری و شابلون ساخته شده است.
طرح مورد نظر که شکل گرفت سپس کلیشه چاپ بر روی یک سیلندر قرار می‌گیرد و وارد یک سینی رنگ می‌شود بعد از اینکه به جوهر آغشته شد طرح مورد نظر برای چاپ آماده است.
بعد از اینکه با کلیشه چاپ آشنا شدید حالا نوبت انواع، کاربرد و روش ساخت این محصول پرکاربرد است.
اولین و قدیمی‌ترین نمونه کلیشه چاپ فلزی بوده است که به صورت سنتی ساخته می‌شود و در چاپ طلاکوب کاربرد دارد. ساخت کلیشه چاپ فلزی به این صورت است که بر روی سطح مورد نظر مواد حساس به نور پخش می‌شود و برای گود کردن قسمت‌های غیرضروری از اسید استفاده می‌شود و قسمت‌های نور خورده محکم می‌شود.
این مدل نیز قدیمی است و کاربرد آن در روش‌های چاپ لترپرس یا چاپ برجسته است. مراحل ساخت این کلیشه مانند نمونه فلز است
جنس این کلیشه تا حدودی کش می‌آید و زمانی که بر روی دستگاه نصب می‌شود طرح تا حدودی کشیده می‌شود، بسیار پرکاربرد بوده و سرعت بالای دارد. برای ساخت کلیشه چاپ ژلاتینی طرح مورد نظر توسط کامپیوتر بر روی کاغذ مخصوصی به نام کالک پرینت گرفته می‌شود، سپس کاغذ، ژلاتین درون میز نور یووی قرار می‌گیرند و بعد از نوردهی با فرچه و حلال مخصوص شست‌وشو داده می‌شود تا برجستگی مورد نظر صورت گیرد.
چاپ به وسیله یک پد سیلیکونی انجام می‌شود. برای چاپ سر رسید، تقویم، چاپ کارت عروسی و موارد دیگر استفاده می‌شود. روش ساخت کلیشه داغی به این شکل است که، بعد از اینکه طرح بر روی کاغذ کالک چاپ شد آن را به همراه نایلوپرینت داخل دستگاه کلیشه سازی قرار می‌گیرد تا نور مورد نظر به آن بتابد سپس با حلال و فرچه شسته می‌شود. دمای که می‌تواند تحمل کند ۲۰۰ درجه است.
برای چاپ فلکسی‌گرافی کاربرد دارد. در گذشته از کلیشه چاپ لاستیکی استفاده می‌شد و امروزه با پیشرفت تکنولوژی صفحات آن تبدیل شده به فوتوپلمیری که بسیار انعطاف‌پذیر است. ساخت کلیشه چاپ دیجیتال، یک لایه ماسک دارند که به نور لیزر خاصی حساس هستند و بعد از لیزر شدن مانند فیلو آنالوگ عمل می‌کند و قسمت‌های که به آن نور نرسیده است شسته می‌شود و بعد از خشک شدن مجدد نوردهی می‌شود.
نقش و نگارهای که بر روی پارچه‌ها می‌بینید توسط این کلیشه انجام می‌گیرد. روش ساخت کلیشه چاپ سیلک به این صورت است که بر روی طرح پرینت گرفته شده یک لایه نازک از لاک مخصوص بر روی تور شابلون کشیده می‌شود و داخل دستگاه قرار می‌گیرد بعد از نوردهی، شابلون با فشار آب شسته می‌شود تا آماده شود.
ایران کهن با به‌روزترین تجهیزات و تیم خلاق، خاص‌تر به امور چاپ رسیدگی می‌کند و انواع کلیشه چاپ را در اختیار دارد تا بتواند انواع چاپ بر روی انواع متریال مختلف را به راحتی و با کیفیت بالا انجام دهد. با ثبت سفارش در این مجموعه دیگر خیالتان از بابت کارهای چاپ آسوده خواهد بود.
نظر شما درباره کلیشه چاپ چیست؟ چیست؟