با وجود افزایش چشمگیر استفاده افراد از کتاب های دیجیتالی هنوز هم افراد بسیاری هستند که از کتاب های چاپی و به طور کلی‌تر، محصولات چاپی استفاده میکنند. بنابراین باید از این محصولات مراقبت و محافظت بشود. یکی از این روش‌های مراقبت، استفاده از سلفون است که نقش محافظ و عایق را در برابر آسیب‌های مبتلا به کتاب ایفا میکند. این نوع جلدها انواع و شکل‌های مختلفی دارد که باتوجه به نیاز مخاطب و میزان کیفیت مدنظر وی انتخاب میشود. مجموعه‌های چاپ مختلفی کار چاپ را انجام می‌دهند. از این میان میتوان به مجموعه چاپ کهن اشاره کرد که انواع کتاب را به‌صورت سلفونی جلد میکند و در کنار آن مواردی مثل چاپ کارت ویزیت را هم با استفاده از سلفون‌های مختلف مثل مات، مخملی، برّاق و... انجام میدهد. در ادامه به بررسی چیستی جلد سلفونی و انواع آن پرداخته شده و در وهله بعد توضیحات تکمیلی در رابطه با این نوع جلد کتاب ارائه شده است.
اولین مطلبی که در این پست باید به آن پاسخ داد این است که اصلا سلفون چیست. شاید خاطرتان باشد که در دوران کودکی و نوجوانی هنگامی که به لوازم التحریر مراجعه میکردید، در کنار کتاب و دفترهایتان، پلاستیک و سلفون میگرفتید. کاربرد سلفون‌ها این بود که روی جلد کتاب یا دفترتان میکشیدید تا خراب نشود. حالا هم سلفون همان کاربرد را دارد. در واقع سلفون‌ها نوعی پلاستیک نازک هستند که بر روی جلد کشیده میشوند و مانع از بین رفتن جلد یا کاغذهای کتاب بر اثر عواملی مثل رطوبت، گرمای بیش از حد، آفات و آلودگی‌هایی مثل گرد و خاک زیاد میشوند. سلفون‌ها علاوه بر خاصیت مقاومتی که دارند، باعث زیباترشدن و شفافیت ظاهری جلد کتاب میشوند که زیبایی بصری کتاب را بیشتر میکند. از طرف دیگر این لایه‌های پلاستیکی، باعث محکم‌ترشدن جلد کتاب در برابر هر نوع آسیبی میشود. بنابراین چیستی و اهمیت سلفون از همین‌جا مشخص میشود.
همان‌طور که ذکر شد، سلفون‌ها پلاستیک‌های نایلونی نازکی هستند که قابلیت انعطاف بالایی دارند و میتوانند تمام جلد کتاب یا هر محصول مکتوبی را پوشش بدهند. بر همین اساس باتوجه به تنوع جلدها، تولیدکنندگان سلفون‌ها انواع مختلفی از این محصول را برای متقاضیان تولید میکنند که باتوجه به نیاز و بودجه مصرفی آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. به‌عنوان مثال، مجموعه چاپ کهن که کتاب‌های مختلفی با جلدهای مختلف چاپ میکند، یکی از فعالیت‌هایش در همین زمینه و کتاب‌هایی با جلد سلفونی است که می‌تواند در لینک مربوطه بخوانید. اما سلفون‌ها به مدل‌های مختلفی تقسیم میشوند که عبارتند از:
این نوع سلفون را بیشتر برای تداوم و ثابت‌بودن رنگ استفاده میکنند. شیوه انتقال آن به جلد هم به‌صورت افست است. نکته دیگری که درباره ورنی‌های سرد باید متذکر شد این است که این مواد درخشش و تبلور ندارند.
نقطه مقابل ورنی سرد محسوب میشوند. جنس مورد استفاده در این ورنی، چاپ سیلک اسکرین است. باتوجه به این‌که ورنی گرم با یک ماده نفتی بدبو آماده میشود، تولیدکنندگان برای حل این مشکل از ماده‌های خوشبوکننده استفاده میکنند.
یکی از مشهورترین مدل‌های سلفون است که اجازه نمی‌دهد نور به سطح جلد برخورد بکند. لذا سطحی که بر روی جلد رؤیت میشود، کمی کدر و دودی به‌نظر می‌رسد. یکی دیگر از نکاتی که درباره این نوع سلفون وجود دارد این است که باعث میشود رنگ اصلی به چشم مخاطب دیده نشود و شفافیت، کنتراست رنگ جلد وضوح لازم را نداشته باشد. اما فارغ از این نکات، سلفون مات باعث میشود که مخاطب در یک محیط پرنور بتواند به‌خوبی سطح روی جلد را وارسی و ملاحظه کند.
میتوان گفت این نوع سلفون نقطه مقابل سلفون مات محسوب میشود. این محصول می‌تواند شفافیت قابل توجهی داشته باشد و هنگامی که روشنی نور بیشتر میشود، زیبای بصری روی جلد را هم بیشتر میکند. هم‌چنین، باعث میشود رنگ‌هایی که وجود دارد به‌صورت روشن‌تر و کامل‌تر مشاهده بشود.
در این نوع سلفون‌ها، با بهره‌گیری از یک سری دستگاه‌های مخصوص لمینتی (لمینیتور) پوشش پلاستیکی بر روی سطح مورد نظر اعم از جلد کتاب یا... چسبانده میشود و یک جلوه زیبایی نسبتا کاملی به محصول میدهد.
این مدل سلفون لمینت از بین سایر سلفون‌ها استفاده بیشتری در چاپ کتاب‌ها دارد و جنس آن از پلاستیک‌های نسبتا نازکی است که در ابتدا توضیح داده شد. همان‌طور که از نام این سلفون پیدا است، با استفاده از حرارت و گرما آن را بر روی محصول مورد نظر قرار می‌دهند.
این سلفون‌ها نمونه‌های اصلی و مهمی هستند که معمولا مصرف‌کنندگان از بین همین موارد، سلفون مورد نظر خود را انتخاب میکنند اما در کنار این مدل‌ها میتوان به یک تقسیم‌بندی دیگر هم در زمینه سلفون‌ها اشاره کرد که از نظر چگونگی چاپ و روش چسباندن سلفون باشد. این روش‌ها عبارتند از واتربیس و حرارتی. سلفون‌های واتربیس به سلفون‌هایی گفته میشود که در شرایط طبیعی قابلیت چسب و اتصال بر سطح محصول را ندارد و در صورتی فعال میشود که با آب تماس داشته باشد. این نوع سلفون‌ها خیلی زیاد در محصولات استفاده میشود و علت آن هم این است که قیمت مناسب‌تری نسبت به سایر سلفون‌ها دارد؛ هر چند که کیفیت آن نسبت به سلفون‌های دیگر از جمله سلفون حرارتی پایین‌تر است. سلفون حرارتی هم باتوجه به گرما و حرارتی که از طریق سیلندرهای ماشین افست ارائه میشود، تهیه میشود. این نوع سلفون مزایای مختلفی دارد که شفافیت و وضوح رنگ و تصویر، بقای بیشتر جلد کتاب و محصولات از جمله آن‌ها است. لازم به ذکر است که برخی معتقدند این نوع سلفون باکیفیت‌ترین نوع سلفون است و به همین دلیل، قیمت آن نسبت به سلفون‌های دیگر بالاتر است.
تا به این‌جا دریافتید که سلفون و جلد سلفونی چیست و چه مدل‌های مختلفی دارد و هم‌چنین، روش‌های چسباندن آن به چه شکل است. اما سوالی که ممکن است ایجاد شود این است که به‌طور اختصاصی و مشخص، مزایای سلفون‌ها و جلدهایی که از این جنس تولید میشوند چیست؟ پاسخ این است که:
- باتوجه به این‌که جلدهای سلفونی از تنوع جنس و کیفیت‌های متفاوت برخوردارند و از طرفی دارای رنگ‌های مختلفی هستند یکی از بهترین گزینه‌ها برای مصرف‌کنندگانی هستند که سلیقه متنوعی در استفاده محصولات تزیینی دارند.
- امتیاز دیگر این نوع جلدها امکانی است که برای ایجاد طرح‌های متفاوت روی جلد استفاده میشود. باتوجه به این‌که این جلدها قابلیت شفافیت، مات‌بودن و مواردی از این دست را دارند، میتوانند نقش قابل توجهی در تولید طرح‌های شخصی‌سازی و اختصاصی مصرف‌کنندگان داشته باشند.
طبق آن‌چه که بیان شد، روکش‌های سلفونی باتوجه به قابلیت انعطاف و کشسانی که دارند یکی از گزینه‌های مناسب برای جلد کتب و سررسیدها و سایر محصولات هستند. حتی از آن‌ها در محصولات غذایی و زیبایی مثل دسر غذا یا میوه هم استفاده میشود تا هم شکیل‌تر باشند و هم از آسیب‌ها مصون بمانند. سلفون‌ها به انواع مختلفی تقسیم می‌شدند که هر کدام از آن‌ها خصوصیات خاص خودشان را دارند و متناسب با نیاز مصرف‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرند. بنابراین امتیازات قابل توجهی برای مصرف‌کننده دارند.
نظر شما درباره جلد سلفونی کتاب چیست؟ چیست؟